‘Staalkaart Americana. Met een enkele verrassing’
Tekst: Gerard Nass en Peter van Riel
Beeld: Knelis
Het blijft een uniek festival en elk jaar vraag je je af wat programmeur Joey Ruchtie uit zijn hoge hoed zal toveren. Dit jaar was het weer raak met een prachtig palet Amerikaanse rootsmuziek, een staalkaart van hedendaagse artiesten, hun stijlen diepgeworteld in country, blues en folk. Met weliswaar enkele acts op herhaling (Tallest Man, Early James, Chuck Prophet), een nog groter wordend aandeel van vrouwen, maar helaas met weer minder kleur op het podium. Horsebath en Early James bleken hoogtepunten.
Ook waren er een paar verrassende shows, zoals Neil Francis en zelfs een enkel spontaan gastoptreden; Lilly Hiatt bij Patterson Hood. Iets meer veertigers maar toch overwegend een wit publiek op leeftijd – best wat houthakkersbloezen, een enkele Stetson – dat onverminderd Amerika minded is. Alsof er niets is gebeurd aan de overkant van de Atlantische Oceaan. “Volgend jaar weer naar Nashville!”, hoorden we bezoekers enthousiast tegen elkaar roepen. De artiesten onthielden zich doorgaans wijselijk van politieke statements. Die zouden mogelijk niet in goede aarde vallen. Je weet het maar niet tegenwoordig. Hoewel, kenmerkend voor deze tijd: een artiest vroeg ons hoe hij in Nederland kon blijven. De entourage was als vanouds goed (catering, personeel, geluid) al was het ook dit jaar afwachten waar zich al vroeg rijen zouden vormen; Attic, Basement en Binnenzaal blijven pijnpunten. We zagen good old Jan Donkers hoofdschuddend kijken: “het is veel te druk!”, verzucht hij, “wil je iets leuks zien moet je vroeg aansluiten en elders iets missen”. Festivalprogrammering is een vak, het moet nog maar eens gezegd. Wij zouden vroeger in de middag beginnen en de headliner Chuck Prophet voor de finale liever in de Kleine Zaal zetten en de disco/funk van Neil Francis als slotakkoord in de Binnenzaal. Maar soit, wie zijn wij? Pluspunt was de after party waar zelfs uw reporters niet de laatsten waren die de deur dichtdeden. Net als vorig jaar ontvingen we optredende artiesten in ons ‘Ventje’, de podcastbus van ‘AmericA Magazine’, geparkeerd op de binnenplaats van de Oosterpoort. Het regende helaas pijpenstelen. Aan boord klommen onder meer Courtney Marie Adams, Early James, Horsebath en Penny & Sparrow.
Luister naar wat korte interviews in onze podcast RadioAmericana.nl.
Courtney Marie Andrews: fragiel
Een paar concerten willen we eruit lichten. De uit Arizona afkomstige Courtney Marie Andrews opende het programma in de Kleine Zaal en we waren meteen verkocht. Haar fragiele gestalte, de zuivere zang, soms met een onvervalste country-snik, maar ook de experimentele gitaarklanken van haar partner Jerry Bernhardt maakten indruk. Lee Hazlewood (?) en Neil Young zijn haar inspiratiebronnen. Vergeleken worden met Emmylou Harris en Linda Ronstadt vindt ze ‘so so’. Ze timmert al heel wat jaren aan de weg en is veel te zien op Europese podia. Vaak solo, nu dus met bijzonder gitaarwerk van haar compagnon en producer. We volgen haar al vanaf 2018 toen ‘May your kindness remain’ net uit was. Daarna ‘Old Flowers’ en vervolgens het wonderschone ‘Loose future’. Binnenkort verschijnt ‘Valentine’ waarvan Courtney nummers speelde. Een ‘donkere’ plaat zoals ze zelf zegt, al is ze natuurlijk nooit een feestnummer geweest. Liefdesverdriet, eenzaamheid en melancholie zijn thema’s die wel aan haar besteed zijn. En dat hoor je. Ook in haar gedichten overigens. De nieuwe bundel ‘Love is a Dog That Bites When It’s Scared’ getuigt daarvan.
Early James: doorleefd
Recensenten zeggen over zijn nieuwste album ‘Medium Raw’ dat het beter ‘Raw’ had kunnen heten want het schuurt heerlijk aan alle kanten. Het geluid ligt ergens tussen Howlin’ Wolf en de Black Keys. Meeslepend is nog de beste term die zijn optreden op TakeRoot kenmerkte. Early James is nog jong (32) en toch gegrepen door vooroorlogse roots uit de diepe Delta van de USA. Al zegt hij ook beïnvloed te zijn door Captain Beefheart, Johnny Cash, Nirvana en zelfs James Taylor. Diens gitaarwerk vooral. In Groningen spraken we hem na binnenkomst als hij er een autorit vanuit Parijs van een dag op heeft zitten waar hij in een theatertje op Montmartre had opgetreden. Early heeft zonet zijn manager ontslagen die volgens hem vooral met verkoop van vinyl en ‘American wrestling’ bezig was. Niet met de tournee van Early James. En zeker niet met betalingen. Het tekent de condities waaronder Amerikaanse muzikanten hun optredens in houtje-touwtje-stijl aan elkaar rijgen. Maar in Groningen belandt Early James in een warm bad. Hij speelt een stevige set en krijgt het publiek in de Foyer in beweging. Meer van dit soort artiesten zou de filosofie van het festival (‘past, present & upcoming roots’) goed doen. Nu nog een paar zwarte artiesten en we zijn blij.
Pattersoon Hood: good guy
Deze cultfiguur woonachtig in Oregon (maar afkomstig uit Alabama) bezocht het festival eerder met zijn Drive By Truckers. Hood is natuurlijk al voorbij de cultstatus, hij is het voorbeeld voor een nieuwe generatie Americana-muzikanten. Hoewel de echte grote meester, Neil Young, nog steeds vrolijk aan de weg timmert. Patterson Hood stond in Groningen op eenzame hoogte. Hood is eigenlijk de verpersoonlijking van de ‘good guy’ uit de States. Hij is een rasverteller; over het Amerika uit zijn jeugd, over muziek, hier en daar uit hij zorgen om actuele ontwikkelingen in zijn land, maar daar bleef het bij. In essentie klinkt Patterson Hoods rauwe hoge stem heel mooi. Zonder ruige band, maar zeer onderhoudend, bezield en geloofwaardig. Met sober spel op de gitaar, fraaie pianobegeleiding door Jay Gonzalez (DBT) en een gastduet met Lilly Hiatt is zijn optreden voor ons een dierbare herinnering. Zijn soloalbum met de vreemde titel ‘Exploding Trees & Airplane Screams’ is een aanrader. Daarvan speelde hij veel, maar gelukkig ook lekker materiaal van de Drive By Truckers.
HORSEBATH: verrassing
Aardige jongens, en misschien wel de grootste ontdekking van Take Root 2025. Niet alleen hun afkomst (Canada), en uiterlijk doen denken aan The Band. Ook HORSEBATH vindt zijn Inspiratie in het diepe zuiden van de Verenigde Staten. Hun nummers over reizen, verlangen en afscheid zijn tijdloos, de muziek jaren zestig, jazzy maar altijd zoekend naar de energie uit de beginperiode van de countryrock. Aldus ‘senior’ Daniel Connolly, inmiddels de dertig gepasseerd en was woonachtig in Amsterdam, tijdens het interview met de hele band in onze krappe studiobus. Hun daaraan voorafgaande optreden was weergaloos. Zowel de rustige als uptempo nummers overweldigden een steeds meer vollopende Foyer. Naast overdonderend was het optreden veelzijdig, met vijf topmuzikanten die ook nog eens regelmatig van instrument wisselden. Het publiek was zelfs na afloop niet van ze weg te slaan. In de bus vertelde bassist Etienne Beausoleil dat de band werkt aan nieuwe opnamen. Die zouden, ze groeien naar eigen zeggen als band en schrijvers explosief, nog meer hun collectieve ideaal van muziek dichtbij brengen. Wij kunnen niet wachten!
Penny & Sparrow: harmonie
Zo atmosferisch en sprookjesachtig als hun overdadig geproduceerd muziek, zo ‘down to earth’ tekstschrijver Andy Baxter en componist Kyle Jahnke, groot Paul Mc Cartney -fan. Hij is euforisch over de manier waarop die zijn liedjes uit de lucht plukte. Jahnke praat over geluid alsof het kleuren zijn, dat komt van de kunst en uit boeken. Hij vertelde erover in onze bus maar de opnamen gingen helaas verloren. Wat we herinneren zijn huisvaders die zichzelf en hun muziek niet al te serieus nemen, ook al betalen ze daardoor hun rekeningen en de bourbon; grote liefhebbers die dat goedje ’all the time’ drinken. Ze stellen zich even gemakkelijk een bestaan als vuilnisman of loodgieter voor maar produceren inmiddels al twintig jaar mystiek aandoende Indie folk met hemelse Simon & Garfunkel harmonieën. Dat verder zowel muziek als teksten lastig te classificeren zijn beschouwen ze als een compliment. Tijdens hun optreden in de intieme Attic bleek dat, met minimaal instrumentarium, geen beletsel om op een aanstekelijke manier het publiek te betoveren en een feestje te bouwen waarvan ze zelf nog het meest leken te genieten.
Chuck Prophet & His Cumbia Shoes: ‘Tutti Frutti’
Van de Californische oudgediende, voorheen Green on Red, Chuck Prophet moet je houden maar wij vinden hem geweldig. Zijn autobiografische, verhalende- soms rauwe teksten zijn zowel melancholisch als cabaretesk maar, net als zijn folkblues, intelligent en volwassen. En wat een fijne band die His Cumbia Shoes met een mix van jonge Tex Mex en een gelouterde ritmesectie. Origineel en geëngageerd stond hij stil bij Trump en Musk met humor en ironie en daarmee, troostrijk voor de oudere jongere die deze kille tijden wil trotseren. De Binnenzaal was afgeladen met een goed ingevoerd publiek dat, zonder uitnodiging, spontaan refreinen van bekende nummers als ‘It’s a good day to be alive’ en ‘Sally was a cop’ meezong. De kokende finale met Little Richard’s ‘Tutti Frutti’ was een waardig en kolkend eerbetoon aan de wortels van de Rock & Roll met een optreden dat, gezien de lange rijen bij de ingang van de Binnenzaal, een groter podium had verdiend.
Wensenlijstje 2026
Natuurlijk hebben we het meeste niet gezien, of hoogstens in het voorbij gaan. Alela Diana schijnt goed te zijn geweest, bijvoorbeeld. Daar moet je je bij neerleggen bij zoveel aanbod. Reden te meer om te verlangen naar een ruim beeldverslag. Zou daar geen omroep voor te porren zijn? Het materiaal leent zich er beslist voor, en ook de artiesten zijn zeer bereid daar hun medewerking aan te verlenen, zo begrijpen wij. Rest ons nog de complete line up van 2025 en een verlanglijstje voor volgend jaar. In alfabetische volgorde traden op: Alela Diane, Brandy Clark, Brown Horse, Chuck Prophet and his Cumbia Shoes, Courtney Marie Andrews, DUG, Early James, Emily Scott Robinson, Frazey Ford, Gill Landry, HORSEBATH, Joachim Cooder, James McMurtry, Jesse Daniel, Lilly Hiatt, Neal Francis, Patterson Hood, Penny & Sparrow, Timo de Jong & Leadbeaters, The Tallest Man on Earth, The Weather Station en Trapper Schoepp. Luister hier naar de playlist van TakeRoot 2025.
Het festival vindt volgend jaar plaats op zaterdag 7 november 2026, weer in de Oosterpoort. Ons voorlopig wensenlijstje voor die aflevering: Sierra Ferrell, Tyler Childers, Billy Strings, Waxahatchee, S.G. Goodman en graag Margo Price op herhaling. Enne… Jeff Tweedy als die in de buurt is.
Met dank aan Marijn en Marije van SPOT/De Oosterpoort.