Je zou het misschien niet verwachten, maar het typisch Amerikaanse Halloween vindt zijn oorsprong in Europa. De naam Halloween is afgeleid van Hallow-e’en of All Hallows Eve en daarmee wordt de avond voor Allerheiligen (1 november) bedoeld. De oeroude Kelten, die voor onze jaartelling delen van Europa bevolkten, gebruikten een kalender waarbij het nieuwe jaar begon op 1 november en dus was 31 oktober een soort oudejaarsavond. Dat werd gevierd met feestelijkheden waarbij de dood en de geesten al een grote rol speelden. De Kelten geloofden namelijk dat op 1 november de geesten van alle gestorvenen probeerden terug te komen in een levend lichaam. De goede geesten werden mild gestemd door voedsel voor hen bij de deur neer te leggen en de boze geesten werden verjaagd door een masker op te zetten.
Deze Keltische traditie is later door de katholieke kerk overgenomen door er Allerheiligenavond van te maken. Toen in de negentiende eeuw Engelse, Schotse en Ierse emigranten naar Amerika kwamen, namen ze hun Halloween mee en groeide het in de nieuwe wereld uit tot een Amerikaanse traditie.
Eigen invulling
De Amerikanen hebben aan Halloween hun eigen invulling gegeven door er in eerste instantie een echt kinderfeest van te maken. In heel Amerika is het traditie dat op Halloweenavond groepjes als spook, vampier of skelet verklede kinderen langs de deur gaan om het zogenaamde Trick or Treat-spelletje te spelen. Er wordt ergens aangebeld en als er open wordt gedaan wordttrick or treat geroepen: geef ons snoep of er wordt een grapje met je uitgehaald. Dat grapje hoeft meestal niet uitgevoerd te worden, want ieder Amerikaans huishouden is op Halloween voorbereid en er is meestal genoeg in huis om uit te delen. Onmisbaar bij deze rituelen zijn de uitgeholde pompoenen met een lichtje erin. Kinderen hebben ze vaak bij zich, maar bij veel Amerikaanse huizen zie je ze tijdens de Halloweenperiode voor het huis op de veranda staan. Ook andere versierselen zijn populair om op de porch te zetten, zoals rokende heksenpotten, skeletten en afgehakte lichaamsdelen. Hoe enger hoe beter.
Warm gemaakt
Halloween heeft ook in andere delen van de wereld aan populariteit gewonnen en dat zien we toch ook in Nederland en België terug. En dus komen ook in de Lage Landen en omringende landen steeds meer Halloweenfeesten, waarbij opvalt dat deze niet zozeer gericht zijn op jonge kinderen, maar meer op tieners en volwassenen; een trend die in Amerika zelf overigens ook al zichtbaar was. Ook daar ontdekten volwassenen (de homoscene begon ermee, wordt beweerd) dat het gewoon leuk kan zijn om je spooky te verkleden en daar een feest omheen te bouwen.
Toch is er wel wat weerstand tegen Halloweenfeesten in Europa, die door sommigen worden beschouwd als uitwas van veramerikanisering. We hebben genoeg aan ons carnaval en Sinterklaas, zo wordt er gezegd, en Valentijnsdag is ons ook al opgedrongen. Gevoegd bij vermeende commerciële belangen die met name de horeca zou hebben bij het ‘traditionaliseren’ van Halloween had deze traditie het dan ook best moeilijk om hier vaste grond onder de voeten te krijgen. Maar dat is duidelijk aan het veranderen.
Foto’s: Shutterstock