De zoektocht naar een eigen Canadese vlag kwam al in 1925 op gang. Vruchteloos weliswaar, want de in dat jaar ingestelde commissie heeft haar werk nooit voltooid. Maar toch, het begin was er. Tijdens de oorlogsjaren hadden de Canadezen wel wat anders aan hun hoofd dan de introductie van een eigen vlag (Nederland en België bevrijden bijvoorbeeld) en dus duurde het tot 1946 alvorens een nieuwe commissie zich over de vlaggenkwestie boog. Deze poging strandde opnieuw, hoewel de parlementaire commissie destijds meer dan 2.600 ontwerpen voor een vlag ontving.
Canadian Red Ensign
Het thema leefde dus wel degelijk bij de Canadezen, maar misschien hebben de wat weifelachtige pogingen om te komen tot een eigen vlag wel te maken met het feit dat er niet direct een noodzaak was voor een eigen vaandel. Tot aan 1965 werd in Canada de Britse Union Jack gebruikt als officiële vlag. Daarnaast vlagden de Canadezen officieus met de zogeheten Canadian Red Ensign, oftewel het Canadese Rode Vaandel. Deze rode vlag met de Britse vlag en de Canadian Coat of Arms erin verwerkt, wapperde steeds meer op overheidsgebouwen en demonstreerde eigenlijk dat de Canadezen zich toch wel wilden onderscheiden van de Britse vlag.
Suez-crisis
Die eigen vlag zou er komen in 1965, maar dat ging bepaald niet zonder slag of stoot. Grote animator en initiator was Lester Pearson, leider van de Liberale partij in Canada. Tijdens de verkiezingscampagne in 1963 beloofde hij het Canadese volk – vlak voor de viering van honderd jaar confederatie – een eigen vlag. Pearson had al eerder tijdens de Suez-crisis ervaren hoe de Egyptenaren aanstoot hadden genomen aan Canadese vredestroepen, die de Red Ensign met Britse symbolen voerden. De liberaal vond dat Canada nodig een eigen vlag moest hebben en toen hij even later premier werd moest hij zijn verkiezingsbelofte gestand doen. Hij zette daarop het ‘vlagproces’ in gang, maar vanaf dat moment werd het gedonder rondom om de vlag zo complex, dat de term Flag Problem moeiteloos kan worden toegepast op de kwestie.
Pearson Pennant
Slechts over één ding waren de Canadezen het eens en dat was dat er absoluut een Maple Leaf in de vlag moest komen. Het suikeresdoornblad was al eeuwen hét symbool van Canada, dus daarover waren de partijen het wel eens. Verder was er niets dan onenigheid en ruzie, onder meer met de provincie Québec, die geen Engelse maar juist Franse symbolen in de vlag wilde, en tussen Pearson en oppositieleider John Diefenbaker van de conservatieven. Voor een deel kwam dat door Pearson zelf. Hij had zijn voorkeur uitgesproken voor een ontwerp van de vlag, die de Pearson Pennant (Pearsonwimpel) werd genoemd. Dit ontwerp zonder Engelse en Franse symbolen was voor Diefenbaker reden genoeg om Pearson te betichten van het bewust doorsnijden van de banden met het oude moederland.
Great Flag Debate
Ook de pers had moeite met de voorkeur van Pearson, waardoor de premier soms ronduit werd bespot in de media. Zo publiceerde een krant in Alberta meningen van lezers over de Pearson Pennant. Een van de jonge lezers die Pearsons ontwerp maar niets vond, merkte daarbij op dat hij nog maar tien jaar oud was en dus heel wat langer tegen Pearsons vlag zou moeten aankijken dan de premier zelf. Uiteindelijk moest het parlement beslissen. Het debat over de vlaggenkwestie begon op 15 juni 1964 en zou bekend worden als The Great Flag Debate. Maandenlang werd er gedebatteerd, gesteggeld en gefillibusterd over de vlag, echter zonder resultaat. Premier Pearson kon na deze gênante vlagvertoning op een gegeven moment niet anders meer dan een speciale commissie instellen, die een vlagontwerp moest vaststellen. Die commissie koos uiteindelijk voor de prachtige vlag, die bijna zestig jaar later nog steeds in heel het land wappert. Canada heeft met die Maple Leaf een van de mooiste vlaggen ter wereld verworven. Is al dat gesteggel toch nog ergens goed voor geweest.
Foto’s: Shutterstock